Page 29 - İngiliz Kültür Koleji Ortaokulu e-Dergisi: SİHİRLİ PAPİRÜS

İNGİLİZ KÜLTÜR
KOLEJLERİ
EVDE YAPILABILECEK

Deney 2: rışınca ortaya çıkardığı
renk çamaşır deterja-
lginç deneyler için kocaman Rengi Değişen Sıvılar nı gibi bazlarla orta-
İbir laboratuvara ve kar- Gerekli Malzemeler: ya çıkardığı renkten
maşık aletlere ihtiyacınız yok! 1 adet kırmızı lahana, 1 ten- farklı olur. Kırmızı la-
Kolayca elde edebileceğimiz cere, 1 süzgeç, 8 adet bardak hana suyuyla karıştırı-
malzemeler ile öyle deneyler lınca rengi değişmeyen
yaparsınız ki sonuçlara hem siz İncelenecek sıvılar: musluk suyu
şaşırıp kalırsınız hem de başka- Musluk suyu, limon suyu, sir- ise asit ya
ları şaşırıp kalırlar. ke, elma suyu, sıvı sabun, sıvı da baz de-
çamaşır deterjanı ve karbonat- ğil nötr bir
Deney 1: lı su. maddedir.

Görünmez Mürekkep Deneyi Yapılışı: Öykü Fikriye DOĞAN – 7B
Önce kırmızı lahanayı dört
Gerekli Malzemeler: eşit parçaya böl, parçalardan
1 limon, 1 soğan, üzüm sirke- birini ince şeritler halinde doğ-
si, beyaz kâğıt, 3 adet kulak çu- ra, sonra doğranmış lahanala-
buğu, 3 küçük kap, ütü rı bir miktar suda yetişkinden
Yapılışı: yardım alarak 15 dakika haşla.
Bir yetişkinden limonu ve so- Tencerede haşladığın kırmızı
ğanı bıçakla ortadan ikiye ayı- lahananın süzgeçten geçirerek
rıp suyunu çıkartmasını rica et süzdüğün suyunu bir bardağın
(Soğanı rendeleyerek suyunu içine aktar. Bardakların her bi-
çıkarabilirsin). Elde ettiğin li- rine ayrı ayrı limon suyu, sirke,
mon suyu, soğan suyu ve sir- elma suyu, sıvı sabun, sıvı ça-
keyi ayrı ayrı kaplara doldur. maşır deterjanı ve karbonatlı
Birer tane kulak çubuğu al bu su doldur. Bardaklardan bir ta-
üç sıvının her birine birer bi- nesine ise sadece musluk suyu
rer batır. Sonra da her bir ku- koy. Bardakları incelenecek sıvı
lak çubuğu ile kâğıdın üzerine örnekleri ile doldurduktan son-
ayrı ayrı mesajlar yaz (Bu gö- ra üzerine bir miktar kırmızı la-
rünmez mürekkep ile çok gizli hana suyu ekle. Deney 3: caktır. Karışım doğru kıvama
mesajlar yazabilirsin.). Bir süre Sonuç: geldiğinde; yavaşça ellediğiniz-
kâğıdın iyice kurumasını bekle. Nişastanın Gücü de akışkan hâlde olan hızlı bir
Son olarak bir yetişkinden ütü- Suda haşladığında mavi mor Gerekli Malzemeler: şekilde basınç uyguladığınızda
yü orta derecede ısıtmasını ve renk veren kırmızı lahana suyu- Geniş bir kap, mısır nişasta- da katı gibi olan bir karışımla
kâğıdın üzerinden ütüyle geç- nun eklendiği sıvıların (her sıvı- sı ve su. karışılacaksınız.
mesini rica et. nın değil) rengi değişir. Kırmızı
lahana suyu eklendikten sonra Yapılışı: Sonuç:
Sonuç: limon suyu, sirke ve elma suyu İlk olarak mısır nişastasını Basınç uygulandığında ni-
Görünmeyen yazılar üzerin- kırmızımsı bir renk alır. Sıvı sa- kaba dökün. Daha sonra üs- şasta su karışımı sıvı hâlden
den ütüyle geçtikten sonra kır- bun, sıvı çamaşır deterjanı ve tüne yavaş yavaş su dökün. katı hâle geçti. Bu tip karışım-
mızı/kahverengi kimi de siyah karbonatlı su mavi/yeşil bir Miktarı olarak kullandığınız lara dilatant akışkanlar denir.
renklerde yeniden belirir. Bu- renge dönüşür musluk suyuna nişastanın yarısı kadar su kul- Dilatant maddeler elinizde du-
nun sebebi gizli mürekkeple- gelince… lanmanız gerekiyor. Yani bir rurken parmaklarınızın arasın-
rin asitleri ve kâğıdın baz bile- bardak dolusu nişasta kulla- dan akacak bir yapıya sahipken
şenleri arasında ısının etkisiyle Musluk suyu kırmızı lahana nıyorsanız yarım bardak su parmaklarınızla avucunuzun
renkli kimyasal bileşikler mey- suyu eklendikten sonra da ken- kullanmalısınız. Karışım boza
dana getirmesidir. Bu bileşikler di rengini korur. kıvamına gelene kadar suyu içine sıkıştırdığınızda bir anda
üzüm sirkesi ile kırmızı, limon Nasıl oluyor? yavaşça ekleyin. Katı ve sıvı katı hâle bürünür. Bu akışkan
suyuyla yazdığında kahverengi, Kırmızı lahana suyu bir tipinde ise kayma hızı arttıkça
soğan suyuyla yazdığında siyah asit/baz indikatörüdür(ayıracı- maddelerin özellikleri konu- akışkanın viskozitesi artar.
renk alarak kâğıda yansır. sunu öğrenen çocuklar için Defne ÖZEN – 7B
dır). Yani sirke gibi asitlerle ka- dikkat çekici bir deney ola-
Cemre KALANER – 7B

29