Page 42 - İngiliz Kültür Koleji Ortaokulu e-Dergisi: SİHİRLİ PAPİRÜS
P. 42
İNGİLİZ KÜLTÜR
KOLEJLERİ
MATEMATIK, INSANLIK TARIHI BOYUNCA BÜYÜK BIR ÖNEME SAHIP OL- ARŞIMET (MÖ 287-212)
MUŞ VE ÜNLÜ MATEMATIKÇILER BU ALANDA ETKILEYICI ÇALIŞMALA-
MATEMATIK TARIHI, BU ÜNLÜ MATEMATIKÇILER SAYESINDE BÜYÜK BIR
RA IMZA ATMIŞTIR. fizikçi ve mühendistir. Matematik alanında yaptığı çalış-
Arşimet, Antik Dönem’de yaşamış ünlü bir matematikçi,
ZENGINLIK KAZANMIŞTIR. BU MATEMATIKÇILER; YENI TEOREMLER
KEŞFETMEK, MATEMATIKSEL PRENSIPLERI GELIŞTIRMEK VE DISIPLININ
ILERLEMESINE KATKIDA BULUNMAK IÇIN BÜYÜK ÇABA SARF ETMIŞ-
malar ve keşifler, büyük bir etki yaratmıştır. İşte Arşimet’in
ONLARIN ÇALIŞMALARI, MATEMATIK DÜŞÜNCESININ EVRIMINI ŞEKIL-
LERDIR. matematik çalışmalarından bazıları:
• Kaldıraç Ilkesi: Arşimet, kaldıraç ilkesini geliştirmiştir. Bu
LENDIRMIŞ VE BILIM DÜNYASINA ILHAM VERMIŞTIR.
ilke, bir cismin denge noktası etrafında döndüğünde,
kuvvet ve mesafe arasındaki denge ilişkisini ifade
eder.
• Yüzey ve Hacim Hesapları: Arşimet, geometri
alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Dairenin
THALES (MÖ 624-MÖ 546) alanını, silindirin ve kürenin hacmini hesaplamak
Thales, Antik Yunan Dönemi’nde matematik • Pi Sayısı: Arşimet, pi sayısını daha hassas bir şe-
gibi hesaplama yöntemleri geliştirmiştir.
alanında da öncü bir rol oynamıştır. Kendisine
ait birçok geometri teoremi bulunmaktadır. En
kilde hesaplamıştır. Pi sayısının 3,14’ten daha büyük
ünlü teoremlerinden biri, bir üçgenin bazı
bir değer olduğunu belirtmiştir ve daha yakın bir yakla-
özelliklerini inceleyen “Benzer Üçgen- şım elde etmek için çokgenlerin çevresini hesaplamıştır.
ler Teoremi” olmuştur. Bulduğu bazı • Sonsuz Seriler: Arşimet, sonsuz serilerin bazı özelliklerini
geometri teoremleri şunlardır: keşfetmiş ve bu alanda önemli katkılarda bulunmuştur.
• Çap, çemberi iki eşit parçaya
böler.
• Bir ikizkenar üçgenin taban
açıları birbirine eşittir.
• Birbirini kesen iki doğrunun oluş-
turduğu ters açılar birbirine eşittir.
• Köşesi çember üzerinde olan ve çapı ÖKLID
gören açı, dik açıdır.
• T abanı ve buna komşu iki açısı verilen üçgen Öklid, Antik Dönem’de yaşamış ve geometri alanında
En bilinen çalışması olan “Elementler” adlı eseri, geo-
çizilebilir. önemli çalışmalar yapmış olan ünlü bir matematikçidir.
metrinin temel prensiplerini sistematik bir şekilde
ortaya koymuştur. İşte Öklid’in matematik
çalışmalarından bazıları:
• Aksiyomatik Geometri: Öklid, “Element-
prensiplerini aksiyomlar ve teoremler
PISAGOR (MÖ 596-MÖ 500) ler” adlı eserinde geometrinin temel
üzerine inşa ederek aksiyomatik bir yak-
Pisagor, Antik Dönem’ de yaşamış tarihteki ünlü
laşım benimsemiştir.
matematikçiler arasındadır ve aynı zamanda
• Paralel Doğruların Özellikleri: Öklid, paralel
filozoftur. Matematik alanında yaptığı çalışma-
lar ve keşifleriyle tanınır. İşte Pisagor’un doğruların özelliklerini ve paralel doğruların
kesen doğrular üzerindeki etkileşimini incelerken,
matematik çalışmalarından bazıları:
• Pisagor Teoremi: En ünlü çalışması bu alanda temel teoremler geliştirmiştir.
• Üçgen Teoremleri: Öklid, üçgenlerin kenarları, açıları
olan Pisagor Teoremi, bir dik
üçgenin iki kenarının karesinin
toplamının hipotenüsün karesine ve köşeleri üzerinde birçok teorem ortaya koymuştur.
eşit olduğunu belirtir. (a2 + b2 = • Geometrik İnşalar: Öklid, geometrik inşalarla ilgili
c2) yöntemleri tanımlamış ve çeşitli çizimlerin nasıl yapıla-
• Asal Sayılar: Öklid, asal sayılar üzerine de çalışmış
• Sayılar Teorisi: Pisagor, sayılarla cağını açıklamıştır.
derinlemesine çalışmalar yapmıştır. ve asal sayıların özellikleri ve aralarındaki ilişkiler
hakkında teoremler ortaya koymuştur.
Özellikle tam karelerin keşfi ve irrasyonel sayılar
üzerine yaptığı çalışmalar dikkat çekicidir.
42
